Deszcz, który obmył łzy
Zawsze przychodzi czas na
generalne porządki
w życiu
swoje rozpoczęłam od
torebki
H. Trzcionka-Kryściak
Lubię, kiedy pada / Ich mag es, wenn es regnet to dwujęzyczny zbiór Heleny Trzcionki-Kryściak – poetki, która potrafi stworzyć nastrój za pomocą zaledwie kilku słów. Jest to zapis obserwacji świata, umiejętnego określenia priorytetów, odnalezienia wewnętrznej harmonii i relacja z procesu odzyskiwania wewnętrznego spokoju. Poprzez miniatury przemawia ona do nas treściami niedosłownymi, co skłania do refleksji i analizy życia zarówno z punku widzenia podmiotu lirycznego, jak i własnego.
Inspiracją do ich napisania jest przede wszystkim przeszłość – czyli to, co autorka zachowała w pamięci i z czym musi się zmierzyć. Ponadto neutralne treści całego zbioru stwarzają wyjątkowy obraz również i naszych wspomnień. Dlaczego? Ponieważ tę twórczość charakteryzuje rozwinięty zmysł obserwacji, a skojarzenia związane z opisywanym przeżyciami zostały precyzyjnie i sugestywnie przedstawione. Niebanalność skojarzeń i ocena rzeczywistości jest zilustrowana prostymi obrazami, które bez problemu odnajdziemy w otaczającym nas świecie.
W utworach Heleny Trzcionki-Kryściak pojawia się relacja, humor i głos ironii. Nie ma tu miejsca dla złorzeczenia, wytykania błędów czy moralizowania. Utwory przepełnione są nostalgią oraz ciepłem a motyw upływu czasu opisany został z dystansem. Poetka skupia się na przeszłości, jednocześnie delektując się nią. Umiejętność ta jest pomocna w radzeniu sobie z tym co było, ale nie minęło – bo żyje w pamięci i nie pozwala zapomnieć o sobie.
Autorka prowokuje i uwodzi, budując nastój emocjami. Wprowadza w stan hipnozy. Przemyślenia stają się jej drogą do wewnętrznej przemiany: otwiera się na nowe przeżycia, współodczuwa, wystawia na próbę czasu. Jest świadoma tego, że to podróż do ponownego odkrycia samej siebie, nowego życia. A droga ta wcale nie musi być mokra od tytułowego deszczu lecz bogata w rekwizyty ogrzane słońcem.
Jednak tłem dla autorefleksyjnych i zarazem terapeutycznych rozważań są raczej uczucia niż pory dnia czy roku. Mowa w nich o miłości lub jej braku, o marzeniach spełnionych lub czekających na spełnienie, o życiu, w którym „może być mało życia”. Wiele tu obrazów zamkniętych tylko z pozoru w kruchej formie poetyckiej. Są one zbudowane za pomocą nieprzypadkowych słów, ukazują estetycznie jednorodną poetykę zbioru i zapraszają do odważnej dyskusji.
Zapraszam do wspólnej rozmowy o przeszłości, która wpływa na teraźniejszość i tworzy naszą przyszłość
Izabela Zubko
Helena Trzcionka-Kryściak, Lubię, kiedy pada / Ich mag es wenn es regnet, tłum. na j. niemiecki Adam Conte, Wydawnictwo KryWaj, Koszalin 2020, s. 215.
.